Karmaşık sayılar

Sanal sayı birimi

Gerçek sayı olmayan ve karesi -1 e eşit olan -1 sayısına sanal sayı (imajiner sayı) birimi denir. i = -1 ve i2 = -1 olur.
-4 = (-1).4 = i2.22 = 2i olur.

Sanal sayı biriminin kuvvetleri

  • n , k ∈ Z olmak üzere
  • n = 4k ise in = 1 ( Yani n 4 ile bölünebiliyorsa sonuç 1 olur.)
  • n = 4k + 1 ise in = i ( n nin 4 ile bölümünde kalan 1 ise sonuç i olur.)
  • n = 4k + 2 ise in = -1 ( n nin 4 ile bölümünde kalan 2 ise sonuç -1 olur.)
  • n = 4k + 3 ise in = -i ( n nin 4 ile bölümünde kalan 3 ise sonuç -i olur.)

Karmaşık sayı

a,b ∈ R ve i sanal sayı birimi olmak üzere
z = a + ib şeklindeki sayılara karmaşık (kompleks) sayı denir.
Karmaşık sayılar kümesi C ile gösterilir.
a sayısına karmaşık sayının gerçek kısmı denir ve Re(z) = a şeklinde gösterilir.
b sayısına karmaşık sayının sanal (imajiner) kısmı denir ve Im(z) = b şeklinde gösterilir.

Bütün gerçek sayılar aynı zamanda karmaşık sayıdır.

İki karmaşık sayı eşit ise sayıların gerçek ve sanal kısımları birbirine eşittir.
z1 = 3 - xi , z2 = y + 7i olduğuna göre x + y kaçtır?
y = 3 ve -x = 7 den x = -7 olur.
(-7) + 3 ile cevap -4 olur.

a,b ∈ R ve i sanal sayı birimi olmak üzere z = a + ib karmaşık sayısı verildiğinde a + i(-b) sayısına z sayısının eşleniği denir ve z ile gösterilir.z = a - ib olur.

Karmaşık sayılarda işlemler

a) Toplama çıkarma işlemleri
Karmaşık sayılarla toplama çıkarmada gerçek kısımlar gerçek kısımlarla , sanal kısımlar da sanal kısımlarla toplanır veya çıkarılır.

i2 = -1 olmak üzere z1 = 4 + 9i ve z2 = 2 + 3i ise z1 + z2 ve z1 - z2 sonucu nedir? (4+2) + i(9+3) ile z1 + z2 = 6 + 12i olur.
(4-2) + i(9-3) ile z1 - z2 = 2 + 6i olur.

b) Çarpma işlemi
Karmaşık sayılarda çarpma işleminde çarpmanın toplama ve çıkarma işlemleri üzerine dağılma özelliği kullanılır.

  • a,b,c,d ∈ R ve i sanal sayı birimi olmak üzere z1 = a + ib ve z2 = c + id ise
  • (a + ib).(c + id)
  • a.c + a.id + ib.c + ib.id
  • a.c + (a.d + b.c)i + i2(b.d)
  • (a.c - b.d) + (a.d + b.c)i olur.

c)Bölme işlemi
a,b,c,d ∈ R ve i sanal sayı birimi olmak üzere z1 = a + ib ve z2 = c + id ise
z1 z2 , z2 ≠ 0 işlemi kesrin z2 karmaşık sayısı kullanılarak genişletilmesi ile yapılır.
(a+ib)(c+id) = (a+ib).(c-id)(c+id).(c-id) = (ac+bd)+i(bc-ad) c2 - d2 olur.

Karmaşık sayılarda ikinci dereceden bir bilinmeyenli denklemlerin çözümü

a2 + bx + c = 0 denkleminde ∆ = b2 - 4ac < 0 ise denklemin karmaşık sayılara kümesinde çözümü vardır.Denklemin kökleri x1 = -b + ∆2a veya x2 = -b - ∆2a olur.

x2 + x + 2 = 0 denkleminin çözüm kümesi nedir?

  • a = 1 , b = 1 ve c = 2 olduğundan ∆ = 1 - 4.1.2 den ∆ = -7 olur.
  • x1 = -1+ -72.1 = -1+ i 72
  • x2 = -1- -72.1 = -1- i 72

Çözüm yayın grubu

Sitede bazı soruları yayınlamakta olan Çözüm yayın grubuna bağlı bazı kurumların linkleri aşağıdaki gibidir.